সত্যাগ্ৰহী শ্বহীদ জয়মতী কুঁৱৰী✍ পদ্ম বৰগোহাঞি
বি:দ্ৰ: - (লেখাটি মাদুৰিৰ প্ৰয়াত বুৰঞ্জীবিদ পদ্ম বৰগোহাঞি অসম বুৰঞ্জীৰ নতুন আলোকপাত শীৰ্ষক গ্ৰন্থখনত প্ৰকাশিত । ইন্টাৰনেটতো ইয়াৰ প্ৰয়োজনীয়তা বিবেচনা কৰি লেখাটি হুবহু ইয়াত তুলি দিয়া হল।)
ছশ বছৰীয়া আহোম ৰাজত্ব কালত চুলিক্ফা বা ল'ৰাৰজাৰ দিনত তুংখুঙীয়া ফৈদৰ গোবৰ ৰজাৰ পুতেক লাঙ্গি গদাপাণি কোঁৱৰক ধৰিব নোৱাৰি তেওঁৰ পত্নী জয়মতী কুঁৱৰীকে ল'ৰা ৰজাই ধৰাই নি যি কোনো শাস্তিৰ বিনিময়ত হ'লেও গিৰিয়েকৰ বাতৰি উলিয়াবলৈ চাওদাঙৰ হাতত গতাই দিলে । চাওদাঙে শাস্তি দিওঁতে দিওঁতে চৰম নিৰ্যাতন ভুগি জয়মতী কুঁৱৰীয়ে পোন্ধৰ দিনৰ মুৰত নশ্বৰ দেহ ত্যাগ কৰি স্বৰ্গগামী হৈ নাৰী জাতিলৈ ত্যাগৰ চানেকি থৈ যায় । বুৰঞ্জীৰ পোহৰলৈ নহা এইগৰাকী সত্যাগ্ৰহী মহীয়হী আহোম ৰমণী জয়মতী কুঁৱৰীৰ পতিভক্তি আৰু দেশপ্ৰেমৰ লোমহৰ্ষক কাহিনীটো স্বনামধন্য সাহিত্যিক , গৱেষক ৰত্নেশ্বৰ মহন্তদেৱে জোনাকী যুগৰ 'জোনাকী' কাকতত ''জয়মতী কুঁৱৰী আৰু লাঙ্গি গদাপাণি" নামে এটা প্ৰৱন্ধ লিখি প্ৰকাশ কৰি প্ৰথম পোহৰলৈ আনি জনসাধাৰণৰ দৃষ্টি গোচৰ কৰাৰ পাছৰে পৰা অসমৰ কবি- সাহিত্যিক বুৰঞ্জী গৱেষক সকলে এই মহীয়সী নাৰী জয়মতী কুঁৱৰীৰ স্বামীভক্তি, দেশপ্ৰেম আৰু আত্মত্যাগৰ ওপৰত অধিক অনুসন্ধান আৰু গৱেষণা কৰি আলোচনী কাকতত লিখনি প্ৰকাশ কৰি তেওঁক অধিক পোহৰলৈ আনে ।
লাঙ্গি গদাপাণি কোঁৱৰৰ চমু পৰিচয়
তুংখুঙীয়া ফৈদৰ চুতেং নামৰূপীয়া ৰজাৰ পুতেক গোৱৰ গোহাঁই আৰু নিসাৰং গোহাঁই । গোৱৰ গোহাঁয়ে ১৫৯৬ শকত আহোম ৰাজপাটত উঠে । কুৰিদিন ৰাজভোগ কৰাৰ পাছত তলতীয়া বিষয়াই চক্ৰান্ত কৰি হত্যা কৰে । গোৱৰ গোহাঁইৰ পুত্ৰ দুজন আৰু এগৰাকী কন্যা । পুত্ৰ দুজনৰ নাম লাঙ্গি গদাপাণি আৰু জাম্বৰ গোহাঁই। বায়েকৰ নাম বাউলী । বাউলীক বন্দৰ বৰফুকনে বিয়া কৰাইছিল। তুংখুঙীয়া ফৈদৰ গদাপাণি কোঁৱৰ আছিল এজন বাহুবলী পুৰুষ । দেশৰ সাধাৰণ বিষয়াসকলে গদাপাণি কোঁৱৰক বিষয়বাব নহলেও সমীহ কৰি চলিছিল । আনকি ল'ৰা ৰজায়ো গাদী কাঢ়ি ল'ব বুলি শঙ্কা কৰিছিল ।
গদাপাণি আৰু জয়মতীৰ পৰিচয় সম্পৰ্কে কথিত আছে, এদিন গদাপাণি কোঁৱৰে ল'ৰালিৰ বন্ধু লংককীয়া খামপেং বুঢ়াগোহাঁইক লগত লৈ বিশেষ কামত গেলেকীৰ দেওবিললৈ গৈছিল । দেওবিলৰ পৰা ঘূৰি আহোঁতে ভৰ দূপৰীয়া ৰ'দত পিয়াহ লাগিলত বাটৰ কাষৰ এঘৰ মানুহৰ পদূলি মূৰত জোপোহা গছ এজোপাৰ তলতে জিৰণি লওঁতে তিনিগৰাকী ছোৱালী লগ পাই খামপেং বুঢ়াগোহাঁয়ে সুধিলে, এই ঠাইডোখৰৰ নাম কি বুলি কয়? তাৰে এগৰাকীয়ে উত্তৰ দিলে, ' এই ঠাইডোখৰক মাদুৰি চহৰ বোলে ।' 'তেতিয়া হলে মাদুৰি চহৰত থকা ৰাজমন্ত্ৰী লাইথেপেনা বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াৰ ঘৰ কোনখিনিত হ'ব ?' খামপেং বুঢ়াগোঁহায়ে পুনৰ সুধিলে । একে গৰাকীয়েই উত্তৰ দিলে 'আমাৰ দেউতাৰ নাম ৰাজমন্ত্ৰী লাইথেপেনা বৰগোহাঞি । এই দীঘল পদুলিটোৰে অলপ সোমাই গ'লেই তেখেতৰ ঘৰ পাব' বুলি আঙুলিয়াই দেখুৱাই ক'লে । কথাৰ উত্তৰ দিয়া গৰাকীয়েই লাইথেপেনা বৰগোহাঁই কন্যা জয়মতী । খামপেং বুঢ়াগোহাঁইয়ে বন্ধুয়েক গদাপাণিক ক'লে - 'পিয়াহো লাগিছে; পিয়াহো মৰাও হওক লগতে ৰাজমন্ত্ৰী ডাঙৰীয়াক দেখা কৰি চিনা পৰিচয় হৈ যাওক, কি কোৱা বন্ধু ?' গদাপাণিয়েও বন্ধুয়েকৰ কথাত সন্মতি জনালে । কথাষাৰ শুনি তিনিও গৰাকীয়েই ক'লে - আহক সোমাই গ'লে আমি ভাল পাম ।তিনিও গৰাকীয়ে দুয়োকে আগবঢ়াই নি চ'ৰাঘৰতে দুয়োকো দুখন ৰামপীৰা আগবঢ়াই দুয়োৰে পৰিচয় সুধি আলহী অহাৰ কথা ভিতৰত গৈ দেউতাকক জনালেগৈ । জয়মতীয়েই দুটা পিতলৰ কলচীত পানী আনি দুটা বানবাতি আগবঢ়াই দি খাবলৈ ক'লে, পানী থৈ জয়মতী যাবলৈ উঠোতেই খামপেং বুঢ়াগোহাঁইয়ে জয়মতীক কলে, 'আমাৰ পৰিচয় দিলোঁ, আপোনালোকৰ পৰিচয় পোৱাই নাই নহয় ? 'আমাৰ পৰিচয় ৰাজমন্ত্ৰী বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াৰ প্ৰথম কন্যা, মোৰ নাম 'জয়মতী বৰগোহাঁই' । তেনেতে ৰাজমন্ত্ৰী বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াই ভিতৰৰ পৰা পাদুকা পিন্ধি এখোজ-দুখোজকৈ আহি চৰা ঘৰৰ লাইখুঁটাৰ কাষত পাৰি লোৱা চাম পীৰাত আউজি বহাৰ লগে লগে দুয়ো বন্ধুয়েকে উঠি নমস্কাৰ জনালে । প্ৰতি নমস্কাৰ জনাই বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াই দুয়োকে বহিবলৈ কৈ দুয়োৰে পৰিচয় সুধিলে ।(সেইকালত শ্ৰেণী অনুসাৰে বহিবলৈ চাৰিবিধ পীৰাৰ প্ৰচলন আছিল। চামপীৰা,ৰামপীৰা, টঙীপীৰা আৰু চৈপীৰা) খামপেং বুঢ়াগোহাঁইয়ে নিজৰ পৰিচয় দি ক'লে মই লেংককীয়া দীঘলা বুঢ়াগোহাঁইৰ পুত্ৰ খামপেং বুঢ়াগোহাঁই । গদাপাণিয়ে ক'লে, মই তুংখুঙ্গীয়া গোৱৰ গোহাঁইৰ পুত্ৰ লাঙ্গি গদাপাণি কোঁৱৰ । বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াই দুয়োৰে পৰিচয় পাই ক'লে - তেখেতসকলৰ লগত আমাৰ চিনা পৰিচয় আছে । পিছে কি উদ্দেশ্যতনো আমাৰ গৃহত সোমালা ? খামপে বুঢ়াগোহাঁইয়ে ক'লে- আমি পৰহিয়েই গেলেকী ওচৰৰ বৰ বিললৈ গৈছিলোঁ । আজি ঘুৰি আহোঁতে বৰ ৰ'দ দেখি আপোনাৰ পদুলিমুৰৰ জোপোহা গছৰ তলত জিৰাওঁতে আপোনাৰ কন্যা তিনিগৰাকী লগ পাই এইটিয়েই আপোনাৰ গৃহ বুলি জানি আপোনাৰ লগত চিনা পৰিচয় হৈ যাওঁ আৰু পিয়াহ লাগিছে পানী এটুপিও খাই যাওঁ বুলিয়েই সোমালোঁ । বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াই দুয়োলৈকে চাই ক'লে - বৰ সন্তোষ পালোঁ । আমাৰ গৃহত আহিলা যেতিয়া খোৱা-বোৱা নকৰাকৈ নাযাবা । কথা শুনি আঁৰত ৰৈ থকা জয়মতীয়েই আহি দেউতাকক ক'লে - চাউল সিদ্ধ কৰাৰ দিহা কৰিছোঁ দেউতা । তেতিয়াহ'লে ভৰি-হাত ধোৱাৰ ব্যৱস্থা কৰি দিয়া বুলি বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াই জীয়েকক ক'লে - দুয়োকে বহিবলৈ কৈ বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়া ভিতৰলৈ গ'ল । বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়া যোৱাৰ পিছত খামপেং বুঢ়াগোহাঁইয়ে ধেমালিৰ সুৰতে বন্ধুয়েক গদাপাণিক ক'লে, কথা মিলিছে যেতিয়া চাউল মুঠি খাই কথা মিলাই থৈয়েই যাওঁ আৰু আগলৈকো যাতে চাউল মুঠি ৰয়, কি কোৱা বন্ধু ? কথাষাৰ কৈ শেষ কৰোঁতেই জয়মতীয়ে পানী, গামোচা যতনাই দি মুখ-হাত ধুবলৈ দুয়োকে ক'লেহি । দুয়ো বন্ধু মুখ-হাত ধুবলৈ যাওঁতে পিৰালি কাইতালিতে এটা বৰ পাছিৰ সমান শিল পৰি থকা দেখি শিলটো আঁতৰাই থলে ঠাইডোখৰ মুকলি হ'ব বুলি ভাবি শিলটো দাঙি নি ঘৰৰ কাষতে থকা যুৰীয়া পুখুৰীৰ পাৰত থকা কৰ্দ্দৈ এজোপাৰ তলতে থৈ ভৰি হাত ধুই আহি বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াক সুধিলে, ইমান ডাঙৰ শিলটো ইয়ালৈ কোনে কেনেকৈ আনিলে দেউতা ? বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াই ক'লে, এতিয়া খাবৰ সময় হৈছে পিছে পৰেও ক'ম । শিলটো আঁতৰাবলৈ কমেও 20-50 জন মানুহ লাগিব । আঁতৰাম বুলি আঁতৰাবই পৰা হোৱা নাছিল । তুমি অকলেই শিলটো দাঙি নি আঁতৰোৱা দেখি মই তবধ মানিছোঁ । এইষাৰ কথা মোৰ মনত থাকিব । তেনেতে জয়মতীয়ে আহি ভাতৰ ব্যৱস্থা কৰাৰ কথা জনালেহি আৰু দুয়োকো বৰঘৰৰ ভিতৰলৈ মাতি নি মজিয়াত দুয়োকে দুখন টঙী পীৰাত বহুৱাই পাঁচখন ব্যঞ্জনেৰে বেঢ়াত তুলি প্ৰথমে গদাপাণিলৈ তাৰপিছত খামপেং বুঢ়াগোহাঁইলৈ আগবঢ়াই দি খাবলৈ অনুৰোধ জনালে । ভাত খাই সোঁমাজ লাগোতেই জয়মতীয়ে আহি সুধিলে, কিবা যদি কম-বেচ হৈছে পূৰাই দিয়াৰ সকলো ব্যৱস্থা আছে । খামপে বুঢ়াগোহাঁইয়ে ক'লে, আমাৰ ফালে একোৰে প্ৰয়োজন নাই, খামপেং বুঢ়াগোহাঁইয়ে গদাপাণিৰ ফালে চাই ক'লে, তেখেতৰ যহি কিবা প্ৰয়োজন আছে নাজানোঁ ? গদাপাণিয়ে ক'লে নগা চাই হোৰা দিছে যেতিয়া আমাৰো ক'বলৈ একোৱেই নাই । আজি চাউল মুঠি যিখিনি ব্যঞ্জনেৰে সিদ্ধ কৰি খুৱালে আমাৰ হ'লে চিৰদিন মনত থাকিব বুলি খামপেং বুঢ়াগোহাঁইয়ে ক'লে । জয়মতীয়ে ক'লে আপোনালোকক যেনেদৰে আপ্যায়িত কৰিব লাগিছিল তেনেদৰে আপ্যায়িত কৰিবই নোৱাৰিলো । পুঠিটো খাই যেতিয়া ৰৌটো খোৱাৰ উগাৰ মাৰিছে আমি নো কি ক'ম । খাই বৈ দুয়ো বন্ধুয়ে খন্তেক জিৰণি লৈ যাবলৈ ওলাই খামপেং বুঢ়াগোহাঁয়ে ৰাজমন্ত্ৰী বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াক ক'লে, আমি ৰাওনাহে কৰিব খুজিছোঁ । বৰগোহাঁই ডাঙৰীয়াই ক'লে, ভাল যোৱাগৈ। তোমালোক আমাৰ গৃহত সোমাই যোৱাৰ কাৰণে বৰ ভাল পালোঁ । খামপেং বুঢ়াগোহাঁইয়ে ক'লে - এই ভালপোৱা আনন্দ চিৰদিনৰ কাৰণে চিৰস্মৰণীয় হৈ থকাৰ আমিও কামনা কৰিছোঁ । আজিৰ দৰে আগলৈকো মিলাপ্ৰীতিৰে থকা সংস্থাপনৰ ব্যৱস্থা কৰিবলৈ আমাৰ ফালৰ পৰাও অনুৰোধ থাকিল বুলি ৰাজমন্ত্ৰী ডাঙৰীয়াই ক'লে । আনন্দমনে বিদায় লৈ দুয়ো বন্ধু তুংখুঙ্গৰ ফালে গুচি গ'লে ।
সেয়াই আছিল জয়মতী আৰু গদাপাণিৰ প্ৰথম পৰিচয় । তাৰ পাছত পৰা দুয়ো ঘৰৰ মাজত সংযোগ স্থাপন হয় । দুয়ো ঘৰৰ মিলন হোৱাৰ পাছত লাঙ্গি গদাপাণিয়ে ৰাজমন্ত্ৰী লাইথেপেনা বৰগোহাঁইৰ দুহিতা জয়মতীক আহোম প্ৰথামতেছিল চকলং বিয়া কৰি তুংখুঙলৈ নিয়ে । তুংখুঙত তেওঁলোকে সুখেৰে জীৱন-যাপন কৰ সংসাৰৰ দুটি সন্তান লাই আৰু লেচাইক লৈ জীৱন যাত্ৰাত আগুৱাই গৈ থাকোতেই দেশৰ ৰাজনৈতিক দুৰ্যোগৰ কলিয়া ডাৱৰে আৱৰি ধৰিলে । ৰজা আৰু প্ৰজা, ডা-ডাঙৰীয়া সকলৰ মাজত বিসঙ্গতিয়ে দেখা দিলে । দেশৰ স্বাৰ্থতকৈ ব্যক্তিগত স্বাৰ্থত ৰাজবিষয়া আৰু ৰজাসকল লালয়িত হ'ল । কোন মুহূর্তত কাৰ জীৱন বিপন্ন হয় তাৰ নিশ্চয়তা নাইকিয়া হ'ল । কাৰোৰ প্ৰতি কাৰো বিশ্বাস নোহোৱা হ'ল ।
| কপিৰাইত © বাই
"মাদুৰি"ৰ হৈ নিতুপন বৰগোহাঁই
দ্বাৰা সৰ্বস্বত্ব সংৰক্ষিত । |
